تشریح کوتاه ماده‌های کلیدی قانون اساسی آلمان

توماس دیمیزیر، وزیر داخله سابق آلمان فدرال از حزب دموکرات مسیحی (سی دی یو) زمانی با اظهارات خود بحث جدیدی را در مورد «قواعد اصلی فرهنگ آلمانی» (Leitkultur) برانگیخت. آلمان بر چه مبنائی استوار است؟ کدام قواعد و ارزش‌ها زندگی باهمی را در جمهوری فدرالی آلمان تعریف می‌کنند؟ پاسخ این سوال و سوال‌های مشابه را قانون اساسی آلمان می‌دهد. 

سخنان افتتاحیه داکتر اندریاس فوسکوهله، رئیس محکمه قانون اساسی در این رابطه را اینجا بخوانید: 

قسمت اول: «کرامت انسانی از تعرض مصون است».

زنان در آلمان همان حقوقی را دارند که مردان دارند، چون که برابری جنسیتی در قانون تضمین شده است. اما در امور روزمره واقعیت چیز دیگر است.

در آلمان آزادی دینی حاکم است، دین دولتی وجود ندارد. هر کسی می‌تواند به اعتقاد و دین خود عمل کند. حتی اعتقاد نداشتن به هیچ چیزی (بی دینی) نیز جواز دارد. اما آزادی دینی هم حد و مرزی دارد.

در آلمان آزادی بیان حاکم است. اما انکار کردن هولوکاست (کشتار یهودیان) شامل آن نیست. کسی که توهین می‌کند، تحریک می‌کند یا دروغ می‌گوید، می‌تواند براساس مواد قانون اساسی مورد پیگرد قرار بگیرد.

کسی که از والدین آلمانی به دنیا می‌آید، به صورت خودکار شهروند آلمان است. کسی که هیچ یک از پدر و مادرش آلمانی نباشد، نیز می‌تواند پاسپورت آلمانی بگیرد، البته با پوره کردن شرایط خاص که در ماده ۱۱۶ قانون اساسی آمده است.

صدر اعظم می‌تواند وزیران را معرفی کند، اما نمی‌تواند قاضی را برکنار کند. قانون اساسی تعیین می‌کند که دولت، از رئیس جمهور گرفته تا پارلمان و محکمه قانون اساسی، چه صلاحیت‌های قانونی و قدرتی دارند. همچنین شکل حکومت نیز در قانون اساسی تعریف شده است. آلمان یک کشور دموکراتیک است.

برای کسانی که در آلمان بزرگ نشده اند، قانون اساسی آلمان یک چیز نو است. پناهجویانی که در همین تازگی ها به آلمان آمده اند، در این زمینه چه فکر می کنند؟ در این آلبوم عکس ببینید: 

هلنا کاشل/ ع.